土耳其傳統水拓畫學習筆記(五):水拓畫的前置作業 Alparslan Babaoğlu: EBRU TANITIM 2/3






土耳其傳統水拓畫(Ebru)學習筆記


圖片來源:
Floral Ebru
Necmeddin Okyay

土耳其傳統水拓畫(Ebru)學習筆記(二):材料與工具

在學習土耳其傳統水拓畫藝術(Ebru)的路上,我深深體會到工具與材料的重要性。每一項材料的製備與使用,都蘊含著歷代水拓畫家的智慧。為了能在台灣也持續與土耳其傳統水拓畫藝術保持連結,同時為下次赴土耳其進修做準備,我決定整理這些珍貴的知識。今天要分享的是水拓畫大師Alparslan Babaoğlu講解水拓畫材料製備方法的影片內容,這是系列影片的第二集。

Şimdi de Ebru yapımında kullanılan malzemeleri genel olarak bir tanıyalım. Önemli malzemelerden bir tanesi tekne. Tekne galvanizli saçtan yaptırılıyor. Kağıt ebatlarında hazırlanıyor ve yüksekliği yaklaşık olarak 5 cm.
讓我們先認識製作水拓畫所需的材料。其中一項重要材料是水槽。水槽是由鍍鋅板製成的。它的尺寸是依據紙張大小來準備,高度大約5公分。

專業術語:

GALVANİZLİ SAÇ (鍍鋅板):Paslanmayı önlemek için çinko ile kaplanmış metal levha.
為防止生鏽而鍍上鋅層的金屬板材。

EBAT (尺寸):Bir nesnenin boy, en ve yükseklik ölçüleri.
物體的長、寬、高等測量數值。

Teknenin içerisine yoğunluğu artırılmış bir sıvı koyuyoruz. Bu sıvının yoğunluğunu artırmak için kitre, deniz kadayıfı, salep gibi muhtelif malzemeler kullanıyoruz. Biraz sonra Ebru yaparken bunun içerisindeki sıvıyı göreceğiz.
我們在水槽內要放入一種增稠的液體。為了增加這個液體的黏稠度,我們會使用黃蓍膠、海藻膠、蘭花根粉等不同材料。等一下製作水拓畫時,我們就會看到這個液體。

專業術語:

DENİZ KADAYIFI (海藻膠):Deniz yosunundan elde edilen ve sıvıyı koyulaştırmak için kullanılan doğal kıvam arttırıcı.
從海藻中提取的天然增稠劑,用於增加液體黏度。

MUHTELİF (各式各樣的):Çeşitli, türlü, farklı özelliklere sahip olan.
具有不同特性的,各種不同的。

Kitre ve teknenin dışında en önemli malzeme boya. Biz boyalarımızı topraktan imal ediyoruz genellikle. Bu boyaların çoğunluğu topraktan ebrucu tarafından imal ediliyor. Bu mesela siyah boya, siyah topraktan is ile imal ediliyor. Çamlıca toprağıyla isi karıştırarak siyah boya yapıyor.
除了黃蓍膠和水槽外,最重要的材料就是顏料。我們的顏料通常是從土料製成的。這些顏料大多是由水拓畫家親自用土料製作。比如這個黑色顏料,就是用黑土和炭黑製成的。他將查姆勒賈土料和炭黑混合來製作黑色顏料。

專業術語:

İMAL ETMEK (製作):Hammaddeden ürün yapma işlemi, üretmek.
從原料製作成成品的過程,生產。

İS (炭黑):Yanma sonucu oluşan siyah pigment madde.
燃燒後產生的黑色色素物質。

ÇAMLICA TOPRAĞ (查姆勒賈土料):İstanbul’un Çamlıca semtinden çıkarılan, ebru boyası yapımında kullanılan özel bir toprak türü.
從伊斯坦堡查姆勒賈區開採的,用於製作水拓畫顏料的特殊土料。

Boyanın dışında kullandığımız malzemelerden bir tanesi, önemli malzemelerden bir tanesi fırça. Bu fırçayı atın kuyruk kıllarından elde edilen malzemeyi Gül Dalına sararak ebrucu kendisi yapıyor. Onun dışında çok önemli bir malzeme var, bu sığır ödü. Sığır ödü mezbahadan temin ediliyor ve benmari usulü kaynatılarak buzdolabında istediğiniz süre saklanıyor. Yazın oradan çıkartıp bittikçe kullanıyorsunuz.
在顏料之外,另一項重要的材料是刷子。這種刷子是水拓畫家自己用馬尾毛纏繞在玫瑰枝上製作而成。除此之外還有一項非常重要的材料,就是牛膽汁。牛膽汁是從屠宰場取得的,用隔水加熱法煮沸後可以在冰箱中保存很長時間。夏天就可以取出來使用,用完為止。

專業術語:

MEZBAHA (屠宰場):Kasaplık hayvanların kesildiği yer.
屠宰牲畜的場所。

TEMİN ETMEK (取得):Sağlamak, elde etmek, edinmek.
獲得,取得,採集。

BENMARİ USULÜ (隔水加熱法):Bir kabın içindeki malzemenin, sıcak su dolu başka bir kap içinde ısıtılması yöntemi.
將盛裝材料的容器放入裝有熱水的另一個容器中加熱的方法。

Bunun dışında neftli ebru yapmak için doğal neft kullanıyoruz. Tabii neft her ebrucunun tekneye boya damlatmak için kullanacağı muhtelif kalınlıklarda çubuklarının, bizlerin olması lazım. Bunlar da değişik kalınlıklarda çiçek ve hatsu yapmak için kullandığımız çubuklar. Bunlarla teknenin üzerine boya damlatıyor ve bu boyaları istediğimiz şekle veriyoruz. Çiçek sapı yapıyoruz, lale yapıyoruz, karanfil yapıyoruz.
此外,我們還使用天然油來製作油性水拓畫。當然,每個水拓畫家都需要有不同粗細的竹籤,用來在水槽上滴顏料。這些是我們用來製作不同粗細的花朵和圖案的竹籤。我們用這些竹籤在水槽上滴顏料,並將這些顏料塑造成想要的形狀。我們可以製作花莖、鬱金香和康乃馨。

專業術語:

NEFT (石油):Ham petrolden elde edilen bir tür yağ.
從原油中提取的一種油。

DAMLATMAK (滴落):Sıvıyı damla damla düşürmek.
使液體一滴一滴落下。

Bunların dışında yine ebrucunun yaptığı taraklı ebru yapmak için kullanılan bir tarak var. Bu tarak benim hocam rahmetli Mustafa Düzgünman’dan kalan bir tarak. Onun yaptığı ve kullandığı bir tarak. Tarağa 12 ya da 14 numara boncuk iğnesi tabir edilen ince iğnelerle, o iğneleri bir tahta parçasına tespit etmek suretiyle imal ediyoruz. Bu iğnelerin arasındaki mesafe sıklaştıkça sık dişli tarak, seyrekleştikçe geniş dişli tarak deniyor. Ebru da ona göre değişik bir görüntü kazanıyor.
此外,還有一把用來製作梳紋水拓畫的梳子。這把梳子是我已故的老師穆斯塔法·杜茲昤曼留下來的。是他製作和使用過的梳子。我們用12號或14號的珠針,也就是細針,將這些針固定在一塊木板上來製作梳子。這些針的間距越密集就稱為密齒梳,越稀疏就稱為寬齒梳。水拓畫也會隨之呈現不同的效果。

專業術語:

TARAKLI EBRU (梳紋水拓畫):Özel bir tarak yardımıyla yapılan, desenli ebru çeşidi.
使用特製梳子製作的一種圖案水拓畫。

TESPIT ETMEK (固定):Bir şeyi belirli bir yere sabitlemek.
將某物固定在特定位置。

BONCUK İĞNESİ (珠針):İnce ve uzun, başı yuvarlak olan özel dikiş iğnesi.
細長且頭部圓形的特製縫紉針。

Bunun dışında ebrucunun yanında bulunması gereken malzemelerden önemli bir tanesi su. Boyalarımızın suyu eksildikçe boyalara su katmak için böyle su bulundurmamız gerekiyor yanımızda. Bir de tabii temizlik yapmak için temizlik bezi. Çünkü tekneye her biz daldırdığımızda ucuna biraz sığır ödü bulaşıyor. O sığır ödü tekrar değdirdiği zaman delik açıyor. Dolayısıyla her soktuktan sonra çıkarınca bir temizlik yapmamız lazım. Onun için de yanımızda temizlik yapmak üzere bir parça kağıt bulundurmamız lazım.
除此之外,水拓畫家身邊還需要準備的一項重要材料是水。因為我們的顏料需要不斷加水,所以要在身邊備著水。當然還需要清潔布。因為每次我們將工具浸入水槽時,尖端都會沾到一些牛膽汁。如果這些牛膽汁再次接觸到水面就會形成孔洞。因此每次取出工具後都需要清潔。為此我們身邊也要備著一些紙張以進行清潔。
Şimdi de tanıttığımız Ebru malzemelerinden boyanın nasıl ezildiğini ve fırçanın nasıl sarıldığını görelim. Ebru yapımının en önemli malzemelerinden bir tanesi de fırçadır. Bir ebrucu dışarıdan sağlayamayacağı tek malzeme de fırçadır. Ebru mutlaka at kılının Gül Dalına sarılmasıyla imal edilen fırçalarla yapılmalıdır. Normal sulu boya veya yağlı boya fırçalarıyla bizim geleneksel Ebru desenlerimizi elde etmek mümkün değildir.
現在讓我們來看看剛才介紹的水拓畫材料中,顏料如何研磨以及刷子如何纏繞。刷子是水拓畫製作中最重要的材料之一。對水拓畫家來說,刷子是唯一無法從外部購得的材料。水拓畫一定要使用將馬毛纏繞在玫瑰枝上製成的刷子。一般的水彩或油畫刷子是無法製作出我們傳統的水拓畫圖案的。
Türk ebrusunda fırça Gül Dalına sarılır. Gül dalına sarılmasının sebebi, bazı yerlerde söylendiği gibi gül dalının içerisinde küflenmeyi önleyen birtakım antibiyotiklerin olduğu değil, Necmettin Okyay’ın çok iyi bir gül yetiştiricisi olmasından kaynaklanmaktadır. Necmettin Okyay’ın bahçesinde 400’e aşkın gül çeşidi bulunmaktaydı kendisi hayattayken ve İstanbul’da oturan sefirler pazar günleri Necmettin Okyay’ın bahçesine çay içmeye gelirlermiş. Güllerinin arasına, Okyay bahçesinden budadığı Gül dallarına sararmış fırçalarını, hocam Mustafa Düzgünman da gül yetiştirir bahçesinde ve o da gül dalına sarıyordu.
在土耳其水拓畫中,刷子是要纏繞在玫瑰枝上的。使用玫瑰枝的原因,並非如某些地方所說是因為玫瑰枝含有防霉的抗生素,而是源自內吉梅丁·奧克亞伊是一位出色的玫瑰培育者。在內吉梅丁·奧克亞伊在世時,他的花園裡有超過400種玫瑰品種,住在伊斯坦堡的大使們每個星期天都會來到他的花園喝茶。他會把從花園修剪下來的玫瑰枝用來纏繞刷子,我的老師穆斯塔法·杜茲昤曼也在自己的花園裡種玫瑰,也同樣用玫瑰枝來纏繞刷子。

專業術語:

SEFİR (大使):Bir ülkeyi başka bir ülkede temsil eden en yüksek dereceli diplomat.
代表一個國家駐在另一個國家的最高級外交官。

BUDAMAK (修剪):Ağaç ve bitkilerin dallarını kesmek, ayıklamak.
修剪樹木和植物的枝條。

Biz de bunu gelenek kabul ettik ve fırçalarımızı Gül Dalına sarıyoruz. Gül Dalına sarılmasının bir sebebi fırçanın esnekliği olabilir, kolay bulunabiliyor. Bu kolay bulunabilen bir malzeme olmasından kaynaklanabilir, fakat biz fırçalarımızı başka malzemelere değil Gül dallarına sarıyoruz. Gül dalları budandıktan sonra yaşken hepsi bir arada demetlenmiş. Sarılması için kalınlık olarak da yaklaşık olarak serçe parmağı kalınlığı ya da onun biraz daha incesi makbuldür. Yalnız gül Dalını fırça sarmak üzere gül dalı seçerken içindeki özün mümkün olduğu kadar ince, kabuk kısmının kalın olması gerektiğine dikkat etmek gerekiyor.
我們也接受了這個傳統,將刷子纏繞在玫瑰枝上。使用玫瑰枝的原因可能是因為它的彈性,而且容易取得。雖然這可能是因為它是容易獲得的材料,但我們還是堅持只用玫瑰枝,不用其他材料。玫瑰枝修剪後要趁新鮮時整束綁在一起。製作刷子時選用的枝條粗細大約要有小指粗,或者稍微細一點比較理想。選擇玫瑰枝時要特別注意,要選擇內部髓心盡可能細,而外部樹皮部分要厚的枝條。

專業術語:

DEMETLEMEK (綁成一束):Birçok şeyi bir araya getirip bağlamak.
將許多東西集中綁在一起。

ÖZ (髓心):Bitki gövdesinin ve dallarının içindeki yumuşak doku.
植物莖和枝條內部的柔軟組織。

Bu at kılı fırça imalatı için tedarik edilebilir biraz misina, kretuar ve makas gerekiyor fırça sarmak için. Bir parça fırça olacak kadar at kılını bu şekilde elimize alıyoruz, gül dalının ortasına yerleştiriyoruz ve bunu düzenliyoruz. Daha sonra yaklaşık bir kulaç kadar misinayı – bu misina değil başka sağlam bağlama malzemeleri de olabilir – kesiyoruz. Bunu tam ortadan yerleştiriyoruz at kılının ortasına gelecek şekilde. Gül Dalını misinanın bir kısmını aşağıda bırakarak biraz da yukarıdan şu şekilde bir yuvarlak yaptırarak bu fırçayı, bu misinayı fırçanın etrafına dolamaya başlıyoruz.
製作這種馬毛刷子,需要準備一些魚線、美工刀和剪刀來纏繞刷子。我們先取適量製作一支刷子所需的馬毛,將它放在玫瑰枝的中間,然後調整好位置。接著剪一個手臂長度的魚線──這不一定要用魚線,也可以用其他結實的綁帶材料。我們將它對折放置,使馬毛位於正中間。然後將玫瑰枝放好,留一段魚線在下面,從上方做一個圓形,開始將魚線纏繞在刷子周圍。

專業術語:

MİSİNA (魚線):Sentetik iplik, özellikle olta takımında kullanılan naylon ip.
合成線,特別是用於釣魚的尼龍線。

KRETUAR (美工刀):Keskin uçlu, hassas kesim yapmak için kullanılan bir tür bıçak.
尖端鋒利,用於精細切割的一種刀具。

KULAÇ (手臂長度):İki kolun açılmasıyla elde edilen uzunluk ölçüsü.
張開雙臂所得的長度單位。

İlk doladığımız çok sıkı olmayabilir ama bir turdan sonra sıkıca dolamak gerekiyor. Bunu mümkün olduğu kadar kuvvetli ve arka arkaya gelecek şekilde, fırçanın ucunu da elinizle bu şekilde yoklayarak bulabilirsiniz. Düğümün boşa gitmemesi için bunu fırçanın ucuna yaklaşana kadar ne kadar geriden başlarsanız o kadar sağlam olur fırçanız. Kadar getiriyorsunuz, getirdikten sonra şu düğümün içerisinden bunu geçirip altta bıraktığınız uçtan yavaşça çekerseniz, yukarıdaki düğümün şöyle sarımlar arasına girdiğini göreceksiniz.
第一圈纏繞可能不需要太緊,但從第二圈開始就要緊緊地纏繞。你要盡可能用力且連續地纏繞,同時可以用手指這樣觸摸刷子的尖端來確認。為了讓結不會鬆脫,你從越後面開始纏繞到刷子尖端,刷子就會越結實。纏繞到定位後,將線穿過這個結,然後從下面留著的線頭慢慢拉,你就會看到上面的結會這樣嵌入纏繞的線圈之間。

專業術語:

YOKLAMAK (觸摸確認):Elle dokunarak kontrol etmek, hissetmek.
用手觸摸檢查,感覺。

SARIM (線圈):Bir şeyin etrafına sarılan şeyin her bir katı.
纏繞在物體周圍的每一層。

DÜĞÜM (結):İp, sicim vb. bükülebilir şeyleri birbirine tutturmak için yapılan bağ.
用來將繩子、細繩等可彎曲物品固定在一起的綁結。

結語

從這段教學中,我對水拓畫工具與材料的製備有了更深入的理解:

  1. 工具的製作:每一項工具,從水槽到刷子,都需要特定的規格和製作方法。特別是刷子的製作,不僅體現了傳統工藝的精細,也展現了文化的傳承。
  2. 材料的調配:顏料的研磨、黃蓍膠的調製都需要精確的比例和耐心的等待。這些過程不能急躁,每一步驟都關係到最終作品的品質。
  3. 傳統的堅持:即使在現代,水拓畫家依然堅持使用傳統材料和方法。這種堅持不僅是對傳統的尊重,更確保了藝術的純粹性。
  4. 細節的重要:從玫瑰枝的選擇到黃蓍膠的稠度調整,每個細節都不容忽視。正是這些細節的累積,才能創造出優美的水拓畫作品。

下一篇文章將分享影片的第三集內容,將著重於老師實際示範水拓畫的創作過程,讓能夠更直接地理解這門藝術的精髓。


Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *