土耳其傳統水拓畫學習筆記(二):土耳其水拓畫術語-中土辭典





土耳其水拓畫專業術語辭典


封面圖片來源:

土耳其傳統水拓畫藝術專業術語辭典

在學習土耳其傳統水拓畫藝術(Ebru)的路上,每一個專業術語都承載著深厚的文化內涵。在上一篇分享了與大師Alparslan Babaoğlu的訪談後,今天要整理的是土耳其教育部出版的《ANADOLU İMAM HATİP LİSELERİ- EBRU》一書中的專業術語辭典(Sözlük)部分。這本由Ömer Faruk DERE、İzzettin Yılmaz BAŞKAR和Emine GÜNER共同編寫的教材,系統性地收錄了水拓畫領域從工具、技法到藝術表現的各種專業用語。透過理解這些術語,不僅能幫助我更精準地掌握技法要領,更能深入理解土耳其水拓畫的文化底蘊。

A開頭詞彙

ÂKKÂSELİ EBRU (阿卡塞利水拓畫):

Bknz. s. 123. [一種特別的花紋水拓畫技法,其特色是使用âkkâseli(阿卡塞利)工具製作出的獨特紋路]

AKMA (阿克瑪/暈染):

Kullanılan boyaların kağıt yüzeyinden akması. Yeterince öd ile pişirilmeyen pigmentler, iyice ezilmeyen ve ödlenmeyen toprak boyalar yoğun bir şekilde teknenin üzerine atıldığında, yani boyalar sıkıştırıldığında kağıt ile teması azalır ve üzerinden akarak renkler birbirine geçer. Ayrıca kitre bozulmaya yakın bu akma işlemi artar.

指顏料從紙面上流下/暈開的現象。當顏料未經充分的膽汁處理,或是泥土顏料未經充分研磨和膽汁調和時,如果大量施加在描繪盤上,也就是當顏料被擠壓時,會減少與紙張的接觸,並從上面流下,導致顏料相互混合。此外,當阿拉伯膠即將變質時,這種暈染現象會增加。

ALMAN SALEBİ (德國薩列卜):

Bknz. Sâlep [一種源自德國的salep(薩列卜粉),是由蘭花根莖製成的粉末,用於調製水拓畫的描繪液]

ALTIN (黃金):

Klasik ebruda pek göremesek de günümüzde altın öd ile ezilip, ebru çalışmalarında kullanılmaktadır. Eskiden Hatib ebrularına tahrir çekmekte veya levha pervaz ebrularında serpme olarak kullanılmıştır.

雖然在傳統水拓畫中較少見,但現今會將黃金與膽汁研磨後用於水拓畫創作。在過去,它被用於在hatib ebru(哈提卜水拓畫)上勾勒線條,或是在書法作品的邊框水拓畫上作為灑點裝飾。

ARAP ZAMKI (阿拉伯樹膠):

Senegal Akasyası reçinesi. Eczacılıkta, sanayide ve is mürekkebi yapımında kullandır.

塞內加爾相思樹分泌的樹脂,用於藥劑、工業和墨水製造。

AT KUYRUĞU KILI (馬尾毛):

Atların kuyruklarından elde edilmiş kıl. Çok çeşitli fırça yapımında kullanılmaktadır. Ebru boyalarını serpmek için yapılan fırçalarda da “At Kuyruğu Kılı” kullanılmaktadır. Kalın olanlar tercih edilir. At yelesi kılları da fırça yapımında işe yarar.

從馬尾獲得的毛髮。用於製作各種筆刷。水拓畫噴濺顏料的筆刷也使用”馬尾毛”。通常選用較粗的毛髮。馬鬃毛也適合製作筆刷。

AYAR (調和):

Ebru yapımında kullanılan boyaların teknedeki kullanıma hazır kitrede öd ve su oranlarının uygun hâle getirilmesi.

在水拓畫製作中,將顏料在描繪盤中調整到適當的膽汁和水分比例。

AYVA ÇEKİRDEĞİ (木瓜籽):

Kitre yerine, ayvanın çekirdekleri kaynatılarak helmeleştirilip denenmiştir.

可替代黃蓍膠(kitre),將木瓜籽煮沸後製成膠狀物使用。

B開頭詞彙

BATIRMAK (浸入):

Üzeri boya atılmış kitreli tekneye kağıdın sokulmasına verilen addır. Daldırmak, Yatırmak gibi tabirler de aynı işlem için kullanılmaktadır.

指將紙張浸入已灑上顏料的黃蓍膠描繪盤中的動作。同義詞包括”Daldırmak”(沉浸)和”Yatırmak”(平放)。

BATTAL EBRU (巴塔爾水拓畫):

Bknz. s. 65. [最基礎的水拓畫技法,以自然隨機的方式在水面上形成的花紋]

BİZ (錐子/針):

1. Delik delmeye yarayan ucu çelik iğne. 2. Saplı ucu pot iğne. 3. Kumlu Ebru,Hatib Ebrusu veya Çiçekli Ebru yapımında tekneye boya bırakmak için kullandır. Kavanozdaki boyaya batırılan biz, tekne üzerine hafifçe dokundurulur. Biz üzerindeki boya kitreli su yüzeyinde yaydırılır. Çiçeklerin oluşturulmasında hareket vermek için de bu biz ile boyalar itilerek hareket sağlanır.

1. 用於打孔的鋼針。2. 帶柄的鈍針。3. 在製作沙粒水拓畫、哈提卜水拓畫或花卉水拓畫時,用於在描繪盤上滴放顏料。將錐子沾上罐中的顏料,輕觸描繪盤表面,讓顏料在黃蓍膠水面上擴散。在製作花朵時,也用此錐子推動顏料來創造動態效果。

BOYA ATMAK (灑色):

Kitreli su yüzeyine fırça ile boya bırakmak, atmak, serpmek. Fırça kavannozlardaki boyaya batırılır, boyanın fazlası kavanoz kenarlarında veya iki parmak arasında sıkılarak alınır ardından elde sıkıca tutulan fırça diğer elin işaret veya orta parmağına vurulmak suretiyle üzerindeki boyalar kitreli yüzeye düşürülür.

用刷子在黃蓍膠水面上灑放顏料。將刷子沾入罐中的顏料,在罐邊或用兩指擠出多餘顏料,然後緊握刷子,用另一隻手的食指或中指彈擊,使顏料灑落在黃蓍膠水面上。

BOYA BIRAKMAK (滴色):

Kumlu Ebru veya Çiçekli Ebru için kitre yüzeyine Biz ile boya koymak, bırakmak.

在製作沙粒水拓畫或花卉水拓畫時,用錐子在黃蓍膠表面滴放顏料。

BOYA EZMEK (研磨顏料):

Toprak kökenli boyaların ezilip, inceltilme işlemine verilen ad. Pürüzsüz bir altlığın üzerine toprak kökenli boyalar ortası havuz haline getirilerek konur, içine su ilave edilip spatula yardımıyla karıştırılır. Macun kıvamına gelen boya yarım silindir mermer parçası yardımıyla iyice ezilir. Boya iyice ince zerreler hâline geldiğinde spatula yardımıyla anakap kavanozlarına yerleştirilir.

指研磨土質顏料的過程。將土質顏料放在光滑的底座上並在中央形成凹池,加入水後用刮刀攪拌。當顏料成糊狀時,用半圓形大理石塊徹底研磨。當顏料磨成極細顆粒後,用刮刀收集到主儲存罐中。

BOYA KESTİRMEK (顏料沉澱處理):

Ebruda kullanılacak boyalar içerisine eritilmiş şap ya da limon suyu karıştırılarak gün ışığından uzakta bekletilir. Günde birkez çalkalamak suretiyle karıştırılır. Bir hafta bu işlem tekrarlanır. Şap karıştırılmış renkler kedi gözü ebru için, limon suyu karıştırılmış renkler neftli ebru için kullanılır.

將欲用於水拓畫的顏料與明礬溶液或檸檬汁混合,置於避光處。每天搖晃混合一次,持續一週。加入明礬的顏料用於貓眼水拓畫,加入檸檬汁的顏料則用於石油水拓畫。

BOYA SERPMEK (灑點):

Battal, Taraklı ve Şal Ebruları üzerine fırçada çok az bırakılmış birbaşka renk (genelde açık renk veya neft-terebentin ilave edilmiş boya) boya ile mümkün olduğunca yukarıdan ve yumuşak darbelerle boya atmak.

在巴塔爾、梳理和披肩水拓畫上,用刷子蘸取極少量的另一種顏料(通常是淺色或加入石油精的顏料),盡可能從高處輕輕灑點。

BOYA (顏料):

Renklendirme işleminde kullanılan maddelere verilen ad. Her çeşit boya ebruda kullanılmamaktadır. Kullanılacak boyalar sentetik ve yağlı olmamalı ve suda erimemelidir. Genellikle doğadan elde edilen toprak içerikli boyalar kullanılmaktadır. Günümüzde Oksit ve Pigment boyalar da kullanılmaktadır.

用於著色的物質。並非所有種類的顏料都適用於水拓畫。使用的顏料不能是合成或油性的,且不應溶於水。通常使用從自然界獲得的土質顏料。現今也使用氧化物和顏料。

BOZUK TEKNE (損壞的描繪盤):

Teknedeki kitreli suyun artık çalışılamayacak bir şekilde eskimesine, bozulmasına verilen ad. Tekne bozulduğunda bozukluk derecesine göre kötü koku artar. Bozulma başlangıcı tekneye atılan boyaların dairesel formlarının bozulması de başlar, yıldız görünümleri de belirginleşir. En bozuk safhasında ise boya dibe çökmeye kitreye karışmaya başlar. Artık bu safhada kitreli su iyice sıvı hâle dönmüş, rengi bozulmuş, kötü koku artmıştır.

指描繪盤中的黃蓍膠水變質到無法使用的狀態。當描繪盤變質時,會根據損壞程度散發異味。變質初期,灑在盤面的顏料會開始失去圓形,呈現星狀。在最嚴重的階段,顏料會開始沉底並與黃蓍膠混合。此時黃蓍膠水變得過於稀薄,顏色變質,且異味加重。

BUKET (花束):

Çiçekli ebruların demet hâlindeki görüntüsüne verilen ad. Bknz. s. 105

[花卉水拓畫中呈現花束狀態的圖案]

BÜLBÜL YUVASI EBRU (夜鶯巢水拓畫):

Bknz. s. 77. [一種特殊的漩渦狀水拓畫技法,其圖案類似夜鶯巢狀]

Ç開頭詞彙

ÇANAK (碗):

Eskiden ebru boyalarını koymaya yarayan küçük çorba kâseleri benzeri kaplara verilen ad. Günümüzde boyalar işlenmemişken plastik torbalarda, işlenmiş ise ana kavanozlarda kullanıma hazır ve renk tonları elde edilmişse daha küçük kavanozlarda saklanmaktadır.

過去用來盛放水拓畫顏料的小湯碗狀容器。現今未處理的顏料存放在塑膠袋中,處理過的顏料存放在主罐中,而調配好的色調則存放在較小的罐子中。

ÇARK-I FELEK EBRU (命運之輪水拓畫):

Bknz. Bülbül Yuvası Ebru, s. 88. [一種圓形旋轉狀的水拓畫技法,與夜鶯巢水拓畫相似]

ÇEKMEK (勾勒):

Çiçekli ebruların gövde ve yapraklarının damlatılmış-bırakılmış boyalardan Biz yardımıyla şekillendirilmesine verilen ad.

在花卉水拓畫中,用錐子將已滴落的顏料塑造成花莖和葉片形狀的技法。

ÇIKMA EBRU (次品水拓畫):

Bozuk ebru yada istenilen kalite veya zevke hitab etmeyen ebrulara verden ad.

指失敗的或不符合預期品質與審美的水拓畫作品。

ÇITA (木條):

Bir dönem ebruları kurutmak için sergen olarak kullanılırdı. 3-3.5 cm. genişliğinde 1-1.5 cm kalınlığında, 2 m boyunda çıtalar yere serilir, tekneden çıkarılan kağıtlar bunun üzerine kurumaya bırakılır ilk sıra dolduğunda aralarına takoz konularak ikinci sıra çıta hazırlanırdı. Günümüzde bazı ustalar tarafından hâlen kullanılmaktadır.

曾用作晾乾水拓畫的支架。使用寬3-3.5厘米、厚1-1.5厘米、長2米的木條平鋪在地上,將從描繪盤取出的紙張放在上面晾乾。第一排填滿後,用墊塊隔開準備第二排木條。現今仍有部分大師使用此方法。

ÇİÇEKLİ EBRU (花卉水拓畫):

Tek yada açıklı koyulu iki renkli battal zemin üzerine (günümüzde zemin atılmaksızın yapılan örnekleri de vardır) tek ya da buket veya yanyana çeşitli çiçeklerin yapıldığı ebru örnekleridir. Erken tarihli örnekleri Necmeddin Okyay tarafından geliştirilmiş, Mustafa Düzgünman tarafından da klasik hâle sokulmuştur. Başlıca çeşitleri şunlardır: Gelincik, Menekşe, Karanfil, Lâle, Kasımpatı, Papatya, Sümbül. Bknz. s. 96.

在單色或深淺雙色的巴塔爾底色上(現今也有不打底色的作品)製作單朵、花束或並排多種花卉的水拓畫。早期由Necmeddin Okyay發展,後經Mustafa Düzgünman發展成經典形式。主要品種包括:虞美人、紫羅蘭、康乃馨、鬱金香、菊花、雛菊、風信子。

ÇİFTE AHARLI EBRU (雙重上光水拓畫):

Ebru yüzeyinin daha parlak görünmesi ve zamanın tahribine daha az uğraması için suda kaynatılarak muhallebi kıvamına getirilen nişasta ince bir zemin hâlinde ebrulu kağıt yüzeyine sürülür. Kuruduktan sonra şapla terbiye edilmiş yumurta akının sürülmesiyle çifte ahar tamamlanmış olur.

為使水拓畫表面更具光澤且更耐久,先將澱粉煮至布丁狀,薄薄塗抹在水拓畫紙面上。待乾後,再塗上以明礬處理過的蛋白,完成雙重上光處理。

ÇİFTE BATTAL EBRU (雙重巴塔爾水拓畫):

Zemini ve zemin üstü ikişer renk olan battal ebrulara verilen addır.

指底層和上層各使用兩種顏色的巴塔爾水拓畫。

ÇİVİ (釘子):

Çeşitli boy ve genişlikte tarakların yapımı için çeşitli ebatlarda kullanılan ucu sivri ince demir.

用於製作各種尺寸梳子的尖頭細鐵釘。

ÇİVİT (靛藍):

Çin, Yemen, Hindistan ve Pakistan’da yetişen Çivit Otu’ndan elde edilen, kırmızı, yeşil, sarı ve ya koyu mavi bir boya. Eskiden kızıl çivit, al çivit, gök çivit, yeşil çivit, sarı çivit diye adlandırilirdi. Günümüzde koyu mavi renkli (=Çamaşır çiviti) ve sentetik olanı kullanılır.

從生長在中國、葉門、印度和巴基斯坦的靛藍草中提取的顏料,可呈現紅、綠、黃或深藍色。過去依顏色分為紅靛、淺紅靛、天藍靛、綠靛和黃靛。現今主要使用深藍色(洗衣靛青)和合成靛藍。

D開頭詞彙

DALDIRMAK (浸入):

Bknz. Batırmak [同”浸入”的另一種說法]

DAMLA (滴):

1. Kitreli suyun yüzeyine biz de bırakılan en az boya miktarı. 2. Damlalık ile boyaya bir kerede konulan en az su veya öd miktarı. Fırça de aldan boyanın oluşturduğu tek dairesel form.

1. 用錐子在黃蓍膠水面上滴下的最小顏料量。2. 用滴管一次加入顏料中的最小水量或膽汁量。用刷子取的顏料形成的單一圓形。

DAMLALIK (滴管):

Boyaya belirli ölçüde su ve öd koymak için kullanılan bir ucu pompalı alet.

用於向顏料中添加特定量水和膽汁的帶泵頭工具。

DENİZ KADAYIFI (海藻粉):

Batıda carragenn adıyla anılan bir deniz yosunu. Toz şeklinde piyasada bulunur. Kaynatılarak kitre yerine kullanılır.

西方稱為卡拉膠的海藻。市面上有粉末狀,可煮沸後替代黃蓍膠使用。

DESTE-SENG (研磨石具):

Boya ezmek için kullanılan ve genel bir boyutu olmamakla birlikte yaklaşık 25×25 cm. boyutlarında mermer bir altlık ve bu mermerin boyutlarından daha kısa yarım silindir mermer parçası.

用於研磨顏料的工具,通常包含一塊約25×25厘米的大理石底板,以及一塊較短的半圓柱形大理石。

E開頭詞彙

EBRÎ (水拓):

Ebru diye kullandığımız kelimenin aslıdır. Farsça “ebr” kelimesinden türemiştir. Eski kaynaklarda hep ebrî diye geçer.

“ebru”(水拓畫)一詞的原形。源自波斯語”ebr”。在古代文獻中始終使用”ebrî”這個詞。

EBRU (水拓畫):

Mermer gibi dalgalı veya damarlı (Kumaş, Kağıt vb.) (Bir tekne içerisindeki kıvamlı bir su üzerine atılmış boyalara yatırılmış kağıt ya da benzeri malzeme. Farsça ebrî (=bulutumsu, buluta benzeyen) belemesinden alınmış ve Türkçede “ebru hâline dönüşmüştür.

如大理石般有波紋或紋理的(布料、紙張等)。將紙張或類似材料浸入盛有黏稠水和顏料的盤中製成。源自波斯語ebrî(意為”如雲的”),在土耳其語中演變為”ebru”。

EBRU TUTMAK (掌握水拓):

Ebru yapmak, Ebru yapabilmek manasında Ebrucular tarafından kullanılan bir tabir. Tekne tutmak, tekne açmak tabiri ile eş anlamlıdır.

水拓畫家用來表示”能製作水拓畫”的術語。與”掌握描繪盤”、”開始使用描繪盤”同義。

EBRUCU (水拓畫家):

Ebru yapan kişi. Günümüzde Ebruzen tabiri de yavaş yavaş kullanılmaktadır.

製作水拓畫的人。現今也逐漸使用”Ebruzen”這個稱呼。

EBRUHÂHE (水拓工作室):

İlk dönemlerinde ebrunun hangi ortamlarda yapıldığı yeterince bilmemekteyiz. Şimdilerde evlerin haricinde sadece ebru yapmak için kurulan ebru atölyelerine kimileri bu ismi vermektedir.

早期水拓畫的製作場所我們所知不多。現今有人用這個詞來稱呼專門用於製作水拓畫的工作室。

EBRULAMAK (製作水拓):

Boyaları fırça yardımıyla tekne yüzeyine atarak ebru yapmak.

用刷子將顏料灑在描繪盤表面來製作水拓畫。

EBRULİ (水拓紋理的):

Karışık renklerle bezenmiş olan, üzerinde damar damar değişik renkler bulunan. Daha ziyade kumaş veya iplikler için bu kelime kullanılır.

帶有混合色彩裝飾,呈現不同色彩紋理的。主要用於描述布料或線材。

EBRULU (有水拓花紋的):

Üzerine ebru yapılmış, ebrulanmış (kağıt, kumaş vb.)

已經製作水拓畫的(紙張、布料等)。

EBRUNAME (水拓詩):

Mustafa Düzgünman tarafından yazılmış manzum şiir. Düzgünman’ın bu şiiri Yeşilay Dergisi’nin 432. sayısında Kasım 1969 tarihinde yayımlanmıştır.

由Mustafa Düzgünman創作的韻文詩。這首詩發表於1969年11月的Yeşilay雜誌第432期。

EBRUZEN (水拓畫家):

Bknz. Ebrucu [水拓畫藝術家的另一種稱呼]

EL TAŞI (手持研磨石):

Bknz. Deste-seng [用於研磨顏料的手持工具]

EZİLMİŞ BOYA (研磨後的顏料):

Destesenkte ezilmiş toprak kökenli boya.

在研磨石上磨製的土質顏料。

EZME (研磨):

Destesenkte boya ezme işlemi.

在研磨石上磨製顏料的過程。

F開頭詞彙

FIRÇA (刷子):

At kuyruğu kılından gül dalına bağlanarak yapılan ebru yapımında tekneye boya atmaya yarayan alet. Özellikle Avrupa da ve Türkiye de bazı ebrucular süpürge çöplerinden de fırça imal etmektedirler. Bknz. s. 45.

用馬尾毛綁在玫瑰枝上製成的水拓畫灑色工具。在歐洲和土耳其,一些水拓畫家也用掃帚草製作刷子。

FIRÇA ATMAK (甩刷):

Boyaya batırılmış fırçanın üzerindeki boyaların el yardımıyla kitreli suya atılması. Fırça sallamak da denilmektedir.

手持蘸有顏料的刷子,將顏料甩到黃蓍膠水面上。也稱”Fırça sallamak”。

FIRÇA BAĞLAMAK (製刷):

At kuyruğundan kesilmiş kılların gül dalına bağlanması ile fırça meydana getirmek.

將馬尾毛綁在玫瑰枝上製作刷子。

FIRÇA KESMEK (修刷):

Gül dalına bağlanmış at kıllarının kullanım amacına uygun biçimde uçlarının kesilmesi, düzeltilmesi.

根據使用目的修剪綁在玫瑰枝上的馬毛端部。

FIRÇA SALLAMAK (揮刷):

Bknz. Fırça Atmak [同”甩刷”]

G開頭詞彙

GEL GİT EBRUSU (來回水拓畫):

Bknz. s. 73. [一種通過來回拉動特製工具在水面上創造的波紋圖案]

GELİNCİKLİ EBRU (虞美人水拓畫):

Bknz. s. 109. [以虞美人花為主題的花卉水拓畫]

GEVEN (黃蓍草):

Latince Astragalus adı ile anılan, 800 m.den yüksek dağlarda kendiliğinden yetişen dikenli bir bitkidir. Kitre bu bitkinin gövdesinden elde edilir.

拉丁文稱為Astragalus的植物,自生於海拔800米以上的山區,為多刺灌木。黃蓍膠即從此植物莖部提取。

GONCAGÜL EBRUSU (玫瑰花苞水拓畫):

Bknz. s. 112. [以玫瑰花苞為主題的花卉水拓畫]

GÜL DALI (玫瑰枝):

Gülün dalı. Ebrucuların fırça yapımında kullandıkları kakıdığı 0.6 – 1.5 cm. uzunluğu 20-25 cm. ebadında dikenleri alınmış, önceden kurutulmuş gül dalı.

玫瑰的枝條。水拓畫家用於製作刷子的玫瑰枝,直徑0.6-1.5厘米,長20-25厘米,需去除刺並預先乾燥。

HAFİF EBRU (輕柔水拓畫):

Bknz. s. 86. [一種顏色淡雅的水拓畫技法]

HARAZA SUYU (膽石水):

Hayvanların ödünde ve şirdeninde bulunan taşların suyudur. Eskiden Öd yerine bu madde kullanılırdı.

從動物膽囊和第四胃中的結石提取的液體。過去用來替代膽汁。

HATÎB-İ MÜTENEVVİA (多變的哈提卜畫):

Hatibde uygulanan tüm şekillerin bir kağıt üzerinde bulunmasına verilen ad. Mustafa Düzgünman tarafından Hattat Hacı Kâmil Efendi’nin hutût-i mütenevvia tablosuna nazire olarak konulmuştur.

在同一張紙上呈現哈提卜水拓的各種形式。由Mustafa Düzgünman創作,是對書法家Hacı Kâmil Efendi的多體書法作品的致敬。

HATİB EBRUSU (哈提卜水拓畫):

Bknz. s. 86. [一種以同心圓為特色的水拓畫技法,以伊斯蘭教傳教士Hatib命名]

HATT-I MÜNKESİR (破碎線條):

Bknz. Kırtıklanma [顏料產生破碎紋理的現象]

HAVA KABARCIĞI (氣泡):

Boyalı kitre yüzeyi ile kağıt arasında kalan boşluk. Kağıdı tekneye yatırdığımızda bazan kağıt de tekne yüzeyi arasında hava kabarcığı kalır. Bu gibi durumlarda bir iğne ile o hava kabarcığı kağıt delinerek dışarı çıkması sağlanır. Eğer bu işlem yapılmazsa kitre yüzeyindeki boyalar hava kabarcığının olduğu bölümde kağıda geçmez.

顏料表面與紙張之間的空氣泡。當紙張放入描繪盤時,有時會在紙張和盤面之間形成氣泡。這時需用針刺破紙張讓氣泡排出,否則氣泡處的顏料無法轉印到紙上。

İ開頭詞彙

İĞNE (針):

Bir ucu sivri metal parçası. Ebrucular kağıt de tekne yüzeyi arasında kalabilecek hava kabarcıklarını kağıdı delerek dışarı çıkartmak için iğne kullanırlar. Ayrıca iğnenin büyüklerini (çuvaldız) çeşitli çiçek yapımında, küçüklerini çeşitli tarak yapımında kullanırlar.

尖端的金屬工具。水拓畫家用它來刺破紙張排出氣泡。大針(粗針)用於製作各種花卉圖案,小針則用於製作各種梳子工具。

İNCE TARAKLI (細梳紋):

Taraklı ebrunun ince tarakla yapılmış şekli. Bknz. s. 78. [使用細梳子製作的水拓畫]

İSPANYOL EBRUSU (西班牙水拓畫/手風琴水拓畫/波浪水拓畫):

Kağıdın bir bölümü teknenin ucuna yerleştirilerek ileri geri hareket ettirilir. Teknede dalga oluşması sağlanır, bir yandan kağıdın bu hareketine devam edilir bir yandan da yavaş yavaş kağıt tekneye kapatılarak su yüzeyinde oluşturulan dalgalar kağıda tespit edilir.

將紙張一端放在描繪盤邊緣,前後移動。這樣在盤面形成波紋,一邊繼續這個動作,一邊緩慢將紙張放下,使水面形成的波紋轉印到紙上。

K開頭詞彙

KAĞIT (紙):

1. yazı ve resim için kullanılan seliloz içeren elyaflı ağaç ve benzeri bitkilerden üretilen madde. Ebruda kitre yüzeyindeki boyaları almaya yarayan madde. Ebruda yağlı olmamak kaydıyla her cins ve renk kağıt kullanılabilir. Kağıdın boyaları emme özelliğine sahip olması yeterlidir.

1. 由含纖維素的樹木等植物製成的書寫、繪畫材料。在水拓畫中用於吸收黃蓍膠表面的顏料。只要不是油性紙,任何類型和顏色的紙張都可使用,關鍵是要有吸收顏料的特性。

KALIN TARAKLI (粗梳紋):

Taraklı ebrunun kalın tarakla yapılmış şekli. Bknz. s. 78. [使用粗梳子製作的水拓畫]

KALINTI (殘留物):

Tekneden ebru alındıktan sonra kitre yüzeyindeki artık boyalara verilen ad.

從描繪盤取出作品後,殘留在黃蓍膠表面的顏料。

KAP (容器):

Boyaları koymak ve muhafaza için kullanılan kavanoz ve benzeri eşyalar.

用於存放和保存顏料的罐子等容器。

KAPAK (盤蓋):

Teknede çalışma sona erdiğinde tekne yüzeyi kitre kurumasın, içerisine yabancı madde girmesin diye kağıt ile kapatılır. Bu kağıda kapak adı verilir.

工作結束時用紙覆蓋描繪盤表面,防止黃蓍膠乾燥和雜質進入。此覆蓋用紙稱為盤蓋。

KAPAK EBRUSU (盤蓋水拓):

Kapak eğer temiz bir kağıt ile yapılmış ve kitre yüzeyine belirli bir stilde ebru çalışılmış ise kapak açıldığında kurutulur ve bu ebruya da Kapak Ebrusu denir.

若使用乾淨的紙作為盤蓋,且在黃蓍膠表面製作特定風格的水拓畫,取下後晾乾的作品稱為盤蓋水拓。

KARANFİLLİ EBRU (康乃馨水拓畫):

Bknz. s. 99. [以康乃馨為主題的花卉水拓畫]

KAYMAKLANMA (結膜/凝固):

1. Kitrenin hava ile temasından veya organik bozulmasından dolayı boyaların öbek öbek açılamaması hadisesine verilen ad.

2. Ebru çalışmasına sonverdikten sonra teknenin yüzeyi açık bırakılarak kitrenin koyulaşması sağlanır. Kıvamlı bu kitre yüzeyine verilen ad.

1. 因黃蓍膠接觸空氣或有機分解導致顏料無法均勻擴散的現象。

2. 水拓畫工作結束後,讓描繪盤表面暴露使黃蓍膠濃縮的狀態。

KEDİGÖZÜ EBRU (貓眼水拓畫):

“Boya kestirme” Bknz. s. 129. [一種使用特殊顏料處理方法製作的水拓畫]

KESIRA (黃蓍膠阿拉伯文):

Kitre’nin Arapça adıdır. Bu kelime eski kaynaklarda da kesîrâ diye geçer.

“kitre”(黃蓍膠)的阿拉伯語稱呼,在古籍中記載為”kesîrâ”。

KEVEN OTU (黃蓍草):

Geven, Gevan, Kefen; Kitre adı verilen maddenin elde edildiği bitkiye Türkiye’de verilen muhtelif adlardır.

在土耳其用於指代產生kitre(黃蓍膠)的植物的各種名稱:Geven, Gevan, Kefen。

KEYİF (技法完美):

Ebrunun istenilen şekilde meydana getirilmesine verilen ad. Kitrenin keyfi, boyaların keyfi ve ebrucunun keyfi biraraya geldiğinde güzel ebrular ortaya çıkar.

指水拓畫達到理想效果的狀態。當黃蓍膠、顏料和畫家的技法都恰到好處時,就能創作出優美的水拓畫。

KILÇIKLI EBRU (魚骨紋水拓畫):

Bknz. s. 80. [一種呈現魚骨狀紋理的水拓畫]

KIRTIKLAMA (碎裂紋):

Hattı Münkesir olarak eskiden adlandırılırdı. Boya ile kitrenin ayarlarının farklılığından çalışma esnasında boyaların bir kısmının veya tamamının kırık kırık bir şekil almasına verilen ad.

過去稱為Hattı Münkesir(破碎線條)。因顏料與黃蓍膠調和度的差異,導致部分或全部顏料在製作過程中呈現碎裂狀的現象。

KİRLENME (污染):

Teknede kullanılan kitrenin atılan boyaların dibe çökmesi ve kitre renginin koyulaşmasına verilen ad.

指描繪盤中顏料沉澱到底部,導致黃蓍膠顏色變深的現象。

KİTRE (黃蓍膠):

Geven 0 verevine ve çapının % 60-70’ine kadar kesilir. Buradan beyaz bir sıvı akar. Güneş altında bu sıvı 1-2 günde kurutularak toplanır. Bknz. s. 41.

將黃蓍草斜向切開至其直徑的60-70%,會流出白色液體。在陽光下曬乾1-2天後收集。

KİTRE BEZİ (過濾布):

Kitre süzmek için kullanılan sık dokulu bez veya astar.

用於過濾黃蓍膠的緊密織物或襯布。

KİTRE ERİTMEK (溶解黃蓍膠):

Kitrenin suda eritilme işlemine verilen ad.

將黃蓍膠溶解在水中的過程。

KİTRE MINCIKLAMAK (揉搓黃蓍膠):

Kitre ıslandıktan ononiki saat sonra başlamak kaydıyla kitrenin tamamı eriyene kadar ara ara el yardımıyla ovmak, yoğurmak. Kitre ne kadar çok mıncıklanır ve kitre inceltilirse ebru kalitesi o nisbette artar.

黃蓍膠浸泡12小時後,用手間歇性揉搓直到完全溶解。揉搓和稀釋得越充分,水拓畫品質越好。

KİTRE SÜZMEK (過濾黃蓍膠):

Erimiş kitrenin Kitre Bezi yardımıyla süzülmesi. Kullanılan tekneden büyükçe olmak kaydıyla kitre bezi teknenin üzerine yatırılır. Suda mıncıklanarak eritilmiş kitre bu bezin üzerine dökülerek süzülür.

用過濾布過濾溶解的黃蓍膠。將比描繪盤稍大的過濾布鋪在盤上,將揉搓溶解的黃蓍膠倒在布上過濾。

KİTRE TORBASI (黃蓍膠袋):

Kitrenin muhafaza edildiği ağzı bağlanan pamuklu bez torba.

用於存放黃蓍膠的棉布袋。

KOLTUK EBRUSU (邊飾水拓畫):

Bknz. s. 87. [用於書法作品邊緣裝飾的水拓畫]

KOMPOZİSYON (構圖):

1. Yapılacak olan ebruda birkaç çiçek cinsinin bir buket halinde tasarlanması.

2. Değişik cins ve karakterdeki ebruların kesilerek murakka halinde bir eser olarak hazırlanması.

1. 在水拓畫中設計多種花卉組成的花束。

2. 將不同類型和特色的水拓畫裁切組合成一件作品。

KOVA (桶):

İçinde kitre eritilen genelde plastik ya da paslanmaz metalden su kabı.

用於溶解黃蓍膠的塑料或不鏽鋼容器。

KUMLU EBRU (砂紋水拓畫):

Bknz. s. 80 [呈現砂粒狀紋理的水拓畫]

KÜLLİ İRADE (天意):

Tanrı’nın iradesi. Ebruda maddî ve manevî iki unsur birleşmeden eser ortaya çıkmaz. Bunlardan ilki sanatçının hazırladığı boyaları teknik bilgisi dahilinde tekneye atmasıdır. Buna Cüz’i irade adı verilir. Ebrunun alacağı son şekil, Yaratıcı’nın yanî Küllî irade sahibinin koyduğu kanunlara bağlıdır.

指神的意志。水拓畫需要物質和精神兩個要素結合。首先是藝術家根據技術知識在盤中施放顏料,這稱為人的意志。而最終的形態則取決於造物主即天意所定的法則。

KÜREK (鏟):

Ezilmiş boyaların toplanmasında ve teknedeki kitrenin karıştırılmasında kullanılır. Günümüzde bu iş Spatula yardımıyla yapılmaktadır.

用於收集研磨的顏料和攪拌描繪盤中的黃蓍膠。現今多用刮刀代替。

L開頭詞彙

LAHOR ÇİVİDİ (拉合爾靛藍):

Pakistan’ın Lahor kasabasından gelen Çivit. Indigofera tinctoria (=çivit otu) adlı bir bitkiden elde edilir. Eski usûlle elde eden 1 kişi kalmıştır.

來自巴基斯坦拉合爾的靛藍。從靛藍草(Indigofera tinctoria)提取,現今僅剩一人仍在使用古法製作。

LÂLELİ EBRU (鬱金香水拓畫):

Bknz. s. 97. [以鬱金香為主題的花卉水拓畫]

M開頭詞彙

MENEKŞE HATİBİ (紫羅蘭哈提卜):

Hatib Ebrusu’nun menekşeye benzeyen formuna verilen ad.

類似紫羅蘭形狀的哈提卜水拓畫。

MENEKŞELİ EBRU (紫羅蘭水拓畫):

Bknz. s. 50. [以紫羅蘭為主題的花卉水拓畫]

MERMER (大理石):

Boya ezmek için altlık olarak kullanılan alet. Bknz. Deste-seng

用於研磨顏料的大理石工具。

MİL (滾軸):

Kağıdı fazla kitreden sıyırmak için teknenin önüne ilave edilen eskiden pirinçten serçe parmağı kalınlığında imal edilen malzemeye verilen ad.

安裝在描繪盤前端的小指粗細的黃銅棒,用於刮除紙上多餘的黃蓍膠。

MINHAZ (研杵):

Havan Eli’nin Arapçası. Havan eline benzer, alt tarafı geniş ve mermerden imal edilir, iri ve sert parçalı toprakları ezip ufalamak için kullanılırdı.

阿拉伯語中的研杵。類似研缽杵,底部寬大,由大理石製成,用於研磨較大和堅硬的土塊。

MURAKKA (裱褙):

Birbiri üzerine yapıştırılıp mukavva gibi olmuş kağıdın üzerine yazılmış güzel yazı örneği.

將多層紙張黏貼成硬紙板狀,上面書寫美文的作品。

MURAKKALI EBRU (裱褙水拓畫):

Günümüzde Çiçekli ebruların kenarlarına kumlu ebrudan bir ince pervaz, onun dışına da uygun renkli bir battal ile düzenlenmiş ebrulara verilen ad. Pervazların etrafına isteğe bağlı renklerde -genelde altın ya da gümüş- tahrir çekilir.

現今指在花卉水拓畫邊緣加上細砂紋邊框,外圍再以適當顏色的巴塔爾水拓裝飾的作品。邊框周圍可依喜好加上金色或銀色的線條。

MÜHRE (磨光工具):

Ebrulu kağıt yüzeyi toprak boyalar kullanıldığında mat bir görünüm içindedir. Yüzeyi parlatmak için mühre kullanılır. Bu işlem ayrıca boyaların ele bulaşmasını engeller. Mühre ağaçta, camdan, kehribardan ve benzeri parlatıcılardan imal edilir.

當使用土質顏料時,水拓畫紙面呈現霧面效果。使用磨光工具可使表面光亮,同時防止顏料沾手。磨光工具可用木材、玻璃、琥珀等材料製作。

N開頭詞彙

NAKŞ BER-ÂB (水上畫):

Teknede meydana gelen ve kalıcı olmayan desen ve şekillere verilen ad.

形成在描繪盤上但未固定的暫時性圖案。

NECMEDDİN EBRUSU (奈吉梅丁水拓):

Çiçekli ebrulara başlangıcını Necmeddin Okyay’ın yaptığı düşüncesiyle Çiçekli Ebrulara verilen ad.

因Necmeddin Okyay開創花卉水拓畫,故以其名命名的花卉水拓畫。

NEFT (石油精):

Petrol veya çam reçinesinin damıtılması ile elde edilen, boya inciltmekte kullanılan bir sıvıdır. Ebru yüzeyinde gözenekli bir görünüm oluşturmak için kullanılır. Günümüzde bu işlem için çam terebentini kullanılmaktadır.

從石油或松脂蒸餾獲得的液體,用於稀釋顏料。用於在水拓畫表面創造多孔效果。現今多用松節油替代。

NEFTLİ EBRU (石油精水拓畫):

Çam terebentini kullanılarak yapılan ebru çeşidine verilen ad. Tekneye atılmış birkaç renkten oluşan battal ebrunun üzerine son renk olarak içine çam terebentini karıştırılmış boya atılır. Bu boya benek benek şekiller oluşturur. Bknz. s. 70.

使用松節油製作的水拓畫。在多色巴塔爾底色上,最後灑上混合松節油的顏料,形成點狀圖案。

O開頭詞彙

OKSİT BOYALAR (氧化物顏料):

Çeşitli usullerde elde edilen, toz halindeki dış cephe boyalarıdır. Sarı ve kırmızı oksitler ebruda iyi netice vermektedir. Bknz. s. 44.

以不同方法製得的粉狀外牆塗料。黃色和紅色氧化物在水拓畫中效果良好。

ORTA KAP (中間容器):

Ana kaplardan kullanıma hazır hâle getirilmek için boyaların aktarıldığı kap. Esas kullanım kaplarına buradan boya aktarılır.

從主容器轉移顏料到實際使用容器之前的中轉容器。

Ö開頭詞彙

ÖD (膽汁):

Safra asitlerini ihtiva eden sıvı. Ebruculukta büyükbaş hayvan ödü kullanılır. Eskiden öd yerine tütün yaprağı suyu veya haraza suyu da kullanılmıştır. Bugün bazı kimyasal maddeler de kullanılmaktadır.

含膽汁酸的液體。水拓畫使用大型動物的膽汁。過去也用煙葉水或膽石水替代。現今也使用某些化學物質。

P開頭詞彙

PAPATYALI EBRU (雛菊水拓畫):

Bknz. s. 108. [以雛菊為主題的花卉水拓畫]

PİGMENT BOYALAR (色料顏料):

İçinde bulunduğu dokuları renklendiren ve genellikle katkı maddesi ihtiva etmeyen boyalardır. Solmayan ve yağ ihtiva etmeyen çeşitleri ebruda kullanılır. Bknz. s. 59.

能染色組織且通常不含添加劑的顏料。水拓畫使用不褪色且不含油的品種。

PİŞİRMEK (調熟):

Boya ile ödün karıştırıldıktan sonra birkaç gün dinlenmesine verilen ad.

顏料與膽汁混合後靜置數日的過程。

R開頭詞彙

RENK KOMBİNASYONU (色彩組合):

Renklerin uyumlu bir oranda birbirleriyle bağdaşması, ilişkisi.

顏色以協調比例相互配合的關係。

S開頭詞彙

SALEP (薩列卜粉):

Orkide yumrularından elde edilen un halinde bir madde. Sıcak süt ile kaynatılarak içilir. Kitre yerine de kullanılmaktadır.

蘭花球莖製成的粉末。可用熱奶煮成飲品,也可替代黃蓍膠使用。

SERGEN (晾乾架):

Şimdilerde üzerinde ebru kurutulan düzenek. Kağıt boyutlarına göre çıtalardan bir kafes çakılır, kafesin üzeri ise gergin bir biçimde sineklik ile örtülür. Genellikle kullanılan kağıt 35x 50 cm. boyutlarında olduğu için 6 kağıtlık bir sıra sergen 53×220 cm. ebadında hazırlanır. Ebrucuların kendi isteklerine göre de sergen boyutları ayarlanabilir.

現代用於晾乾水拓畫的設備。根據紙張尺寸用木條釘成框架,上面緊密覆蓋紗網。因常用紙張尺寸為35×50厘米,六張紙的晾乾架通常做成53×220厘米。藝術家可根據需求調整尺寸。

SERPME (灑點):

Battal, Bülbül Yuvası, Gel-git yada Şal grubu ebruların işlemi tamamlandıktan sonra boyalı kitre yüzeyine farklı bir renk ile fırça sıkıldıktan sonra kalan boyanın ince zerreler hâlinde atılma işlemine verilen ad.

在完成巴塔爾、夜鶯巢、來回或披肩等水拓畫後,用另一種顏色在表面灑上細小顏料點的技法。

SIYIRMAK (刮除):

Tekneden kağıdı alırken tekne kenarına kağıdı sıyırarak, kağıt üzerindeki fazla kitre tabakasını silme işlemidir. Bazı ustalar sıyırma işlemini kendi çalıştığı teknede değil hemen yanına koydukları içerisi su dolu yedek teknede kağıdı yıkadıktan sonra yapmaktadır.

從描繪盤取出紙張時,在盤邊刮除紙上多餘的黃蓍膠層。有些大師不在工作用的描繪盤上刮除,而是在旁邊放置一個裝水的備用盤,先沖洗紙張後再刮除。

SOMAKİ EBRUSU (蛇紋石水拓畫):

Zemine bir renk atılır. Bu renk taranır. Taralı olan yüzeye zeminde kullanılan rengin değişik tonları veya başka bir renk ile iri damlalar hâlinde battal atılır. Ortaya çıkan görüntü bir mermer cinsi olan somaki’yi andırdığı için ebruya da bu ad verildir. Bknz. s. 21.

先在底部灑上一種顏色並梳理。在梳理過的表面上用同色系不同色調或其他顏色做大滴狀的巴塔爾。因最終效果類似蛇紋石而得名。

SPATÜL (刮刀):

Boya ezmek ve tekne karıştırmak için kullanılmaktadır.

用於研磨顏料和攪拌描繪盤。

SÜNBÜL TARAĞI (風信子梳):

Sümbüllü ebrucu şekillendirmek için yapılmış tarak.

用於製作風信子水拓畫的特製梳子。

SÜNBÜLLÜ EBRU (風信子水拓畫):

Bknz. s. 102. [以風信子為主題的花卉水拓畫]

Ş開頭詞彙

ŞAL EBRUSU (披肩水拓畫):

Bknz. s. 74. [一種像披肩花紋的水拓畫技法]

ŞAP (明礬):

Yumurta akını kestirmek ve %c 15’lik çözeltisi ile -nadiren- ebrulanacak kağıtların şaplanması için kullanılır. Ayrıca Boya Kestirmek için de kullanılmaktadır. Kedi Gözü Ebrularda Şap de kestirilmiş boyalar kullanılır.

用於凝固蛋白,以15%溶液處理水拓畫紙張。也用於顏料沉澱處理。貓眼水拓畫使用經明礬處理的顏料。

T開頭詞彙

TABAN ATMAK (打底):

Çiçekli ya da Hatib ebruları için tek ya da birkaç renk boya atarak zemin oluşturma işlemine verilen ad.

為花卉或哈提卜水拓畫打造單色或多色底色的過程。

TABAN (底色):

Tek renk zeminden meydana gelen görüntüye verilen ad.

單一顏色形成的底層。

TABLO EBRUSU (裱框水拓畫):

Ebrunun çerçevelenerek duvara asılacak hâlde olanlarına verilen ad.

製作成可裱框掛在牆上的水拓畫。

TAHRİRLİ EBRU (勾線水拓畫):

Kağıda alınmış Hatib Ebrularının kenar veya renk ayırım yerlerine altınla ince tahrîr (=kontur) çekilerek elde edilen ebrulardır.

在哈提卜水拓畫的邊緣或色彩分界處用金色勾勒細線的水拓畫。

TAKIM (工具組/成套):

1. Ebru yapımında kullanılan malzemelerin tamamına verilen ad. Bir takımda tekne, kitre, kitre bezi, fırçalar, boyalar, öd, spatula, iğneler, bizler, taraklar, kağıt, sergen ve benzeri malzemelerin tamamına verilen ad.

2. Ayrıca bir boyanın bir koyu, bir açık tonu ile hazırlanmış 2 li grubuna denir. Battallarda renk âhengini sağlamak için değişik boya takımları yapmakta fayda vardır.

1. 製作水拓畫所需的全套工具,包括描繪盤、黃蓍膠、過濾布、刷子、顏料、膽汁、刮刀、針具、錐子、梳子、紙張、晾乾架等。

2. 也指同一顏色的深淺兩色組合。在巴塔爾水拓畫中,準備不同的顏色組合有助於達到色彩和諧。

TARAK (梳子):

1. Boya atılmış kitre yüzeyini taramak maksadıyla kullanılan alet.

2. Bir çıta üzerine çivi, iğne ya da tellerle aralarında belirli bir mesafe bırakılmak kaydıyla oluşturulan alet.

1. 用於梳理已灑上顏料的黃蓍膠表面的工具。

2. 在木條上間隔固定距離釘上釘子、針或金屬絲製成的工具。

TARAKLAR (梳具):

Ebruda kullanılan taraklar ince Tarak, Kalın Tarak, Sümbül Tarağı ve Çarkı Felek Tarağı olmak üzere başlıca dört gruptur. Taraklar kendi içlerinde sanatçıya bağlı olmak kaydıyla çeşitlenebilir.

水拓畫使用的梳子主要分四類:細梳、粗梳、風信子梳和命運之輪梳。藝術家可根據需求製作各種變體。

TARAKLI EBRU (梳理水拓畫):

Tekneye atılmış battalın tarak yardımı de taranmasından oluşan ebru. İnce Taraklı Ebru ve Kaim Taraklı Ebru olarak iki çeşittir. Bknz. s. 78.

用梳子梳理巴塔爾底色製成的水拓畫。分為細梳紋和粗梳紋兩種。

TARAKLI YÜREK (梳紋心形):

Yürek Ebrusu’nun kenarları taralı hâline verilen ad. Bknz. 90. [邊緣有梳理紋路的心形水拓畫]

TARAMALI ÇİÇEK EBRUSU (梳紋花卉水拓):

Yapılmış çiçek kompozisyonunun zemini taranmış olanlarına verilen ad. Estetik yönden taramalı zemin, çiçek için kusur teşkil ettiğinden pek tercih edilmez.

底色經過梳理的花卉水拓畫。因梳理底色會影響花卉的美感,較少使用。

TARAMALI BATTAL EBRU (梳紋巴塔爾水拓):

Zemine atılan renk taranır ve üzerine yeni bir renk atılır. Bu tipteki ebrulara verilen ad. Bknz. s. 71.

先在底色上梳理,再灑上新的顏色的巴塔爾水拓畫。

TARZ-I CEDÎD (新風格):

Eski sitilde olmayıp, yeni tasarımların ebruya uygulanmasına verilen ad.

不同於傳統風格,採用新設計的水拓畫。

TARZ-l KADİM (古風格):

Eski tarz. Genellikle Battal Ebruya verilen ad. Tekne yüzeyine atılan boyaların hiçbir müdahalede bulunulmadan kağıda alınmış şekli.

古老風格。通常指將顏料灑在描繪盤表面後,不做任何干預直接轉印到紙上的巴塔爾水拓畫。

TAV (調和性):

1. Tekneye atılmış boyaların tamamının kağıda geçmesine verilen ad.

2. Kitre ile boyaların uyumlu çalışmasına verilen ad.

1. 描繪盤上所有顏料都完整轉印到紙上的狀態。

2. 黃蓍膠與顏料達到和諧配合的狀態。

TAVÛSÎ EBRU (孔雀水拓畫):

Bknz. s. 65. [呈現孔雀羽毛般華麗紋理的水拓畫]

TEKNE (描繪盤):

Ebru yapmak amacıyla içine kitre konulan kap. Boyutları uygun olduğunda her nevi malzemeden yapılabilmektedir. Genellikle içten içe 35 x 50 cm.lik genişliğe ve 6-7 cm.lik derinliğe sahip olması yeterlidir. Sanatçının kullandığı kağıt ölçüsüne göre tekne yaptırmasında fayda vardır. Kullanılan tekne kağıttan büyükse boya ve hazırlanan kompozisyonun tamamı kağıda alınamaz. Günümüzde aliminyum ve çelik malzemeler tercih edilmektedir. Ahşap ve bakır örneklerinin yanında Yıkama Teknesi olarak plastik örnekleri de vardır.

盛放黃蓍膠用於製作水拓畫的容器。只要尺寸合適可用各種材料製作。一般內部尺寸為寬35×50厘米,深6-7厘米。建議根據藝術家使用的紙張尺寸訂製。若描繪盤比紙張大,顏料和構圖就無法完整轉印。現今多用鋁和鋼材製作,也有木製、銅製,以及用於清洗的塑料盤。

TEKNE AÇMAK (準備描繪盤):

Kitrenin süzülerek tekneye konulduğunu ve ebru yapımına hazır olduğunu belirten bir tâbir.

表示黃蓍膠已過濾並倒入描繪盤,準備開始製作水拓畫的術語。

TEKNE KAPAMAK (結束使用):

Çalışılan teknede ara verildiğini veya çalışmanın sona erdirildiğini belirten tâbir.

表示暫停或結束使用描繪盤的術語。

TEKNE TUTMAK (掌握描繪盤):

Ebru yapmak manasındadır.

意為製作水拓畫。

TEKNE VAR (描繪盤可用):

Teknenin hazır ve kitre ile boyaların çalıştığını belirten bir tabir.

表示描繪盤已準備就緒,黃蓍膠和顏料狀態良好的術語。

TEL (金屬絲):

Çeşitli çiçek yapımlarında, hatib veya taraklı ebru yapımında, metal tel kullanılmaktadır. Ayrıca her türlü tarak imalinde de tel kullanılabilir.

用於製作各種花卉、哈提卜或梳理水拓畫的金屬絲。也用於製作各種梳子。

TEMİZLEME KAĞIDI (清潔紙):

Tekneye yatırılan kağıt alındıktan sonra tekne yüzeyindeki boya artıklarının bir sonraki kağıda geçmemesi için temizlenmesi gerekmektedir. Bu boyaları bir kağıt yardımıyla alırız. Genellikle günümüzde ucuzluğu nedeniyle temizleme kağıdı olarak eski gazeteler kullanılmaktadır.

在取出作品後,需清除描繪盤表面的殘留顏料,避免影響下一張作品。使用紙張吸取這些顏料,現今因價格便宜,多用舊報紙。

TEREBENTİN (松節油):

Bknz. Neft [用於水拓畫的石油精替代品]

TÜTÜN YAPRAĞI SUYU (煙葉水):

Tertib-i Risale-i Ebrî adlı eserde boyaların açılması için öd yerine kullanılan malzeme olarak söylenmektedir.

在《水拓畫製作指南》一書中提到,可用來替代膽汁使顏料展開的材料。

Y開頭詞彙

YAHUDİ EBRUSU (猶太水拓畫):

1. Baskı olarak hazırlanan matbuu ebrulara verilen ad.

2. Daha önce yapılmış bir ustanın güzel ebrularının bire bir taklidine verilen ad.

3. Makine yardımıyla tekneye boyaların atılması neticesinde seri üretim hâlinde ortaya çıkan ebru cinsi.

1. 以印刷方式製作的水拓畫。

2. 完全仿製大師作品的水拓畫。

3. 使用機器在描繪盤上灑色進行大量生產的水拓畫。

YALDIZLAR (金粉):

Altın görünüşlü yaldız. Klasik ebruda kullanılmasa da günümüzde altının pahalı olması nedeniyle yer yer yaldız kullanılmaktadır. Altın Yaldız hazırlanırken, kitrenin de durumuna göre eser miktarda öd ve su ilavesiyle hazırlanır. Gümüş Yaldız ve Bakır Yaldız da kullanılabilir. Klasik ebru sanatında yaldız boyalar kullanılmadığı için günümüzde pek makbul değildir.

金色粉末。雖然在傳統水拓畫中不使用,但因黃金昂貴,現今有時會使用金粉代替。製作金粉時,根據黃蓍膠狀態添加少量膽汁和水。也可使用銀粉和銅粉。因傳統水拓畫不使用金屬粉,現今較不被推崇。

YATIRMAK (平放):

Kağıdın boya atılmış kitre yüzeyine konulmasına verilen ad.

將紙張放置在已灑上顏料的黃蓍膠表面上的動作。

YAZILI EBRU (書法水拓):

Kağıt yüzeyinde yazı oluşturarak elde edilir. Bknz. s. 123.

在紙面上形成書法文字的水拓畫。

YIKAMA TEKNESİ (清洗盤):

Ebru sıyırma işleminden önce içi su dolu bir tekneye alınarak biraz beklenir ve sonra sıyrılır. Bu tekneye yıkama teknesi veya sıyırma teknesi denir.

在刮除多餘黃蓍膠之前,先將作品放入裝水的盤中稍待,再進行刮除。這種盤稱為清洗盤或刮除盤。

YIKAMA (清洗):

1. Ebru kağıdından boyalardan herhangi biri akmaya ve diğer boyalara karışmaya başlarsa kağıt hafif bir su ile yıkanmasıdır.

2. Kağıt yüzeyindeki fazla kitre ve boyaların bir başka içi su dolu teknede yıkama işlemine verilen ad.

1. 當水拓畫紙上的任何顏料開始流動並混入其他顏料時,用水輕輕沖洗。

2. 在另一個裝水的盤中清洗紙面多餘的黃蓍膠和顏料的過程。

YILDIZ (星狀):

1. Bozulan kitre yüzeyinde boyaların aldığı şekil.

2. Kuruyan kitre yüzeyine boyalar atıldığında boyaların aldığı şekil.

1. 變質的黃蓍膠表面上顏料呈現的星狀形態。

2. 在乾燥的黃蓍膠表面上灑顏料時形成的星狀圖案。

YOL LÂLESİ (路徑鬱金香):

Bknz. Koltuk Ebrusu [一種用於裝飾邊緣的鬱金香圖案]

YÜREK (心形):

Bknz. Hatib Ebrusu [哈提卜水拓畫中的心形圖案]

YÜZEY GERİLİMİ (表面張力):

Sıvıların yüzeyinde bulunan ayrı maddelere karşı gösterdiği direnç. Dyn/cm. ile gösterilir. Ebru yapımı esnasında kitre yüzeyi ile üzerine atılan boyanın arasındaki ilişki bu gerilim neticesindedir.

液體表面對其他物質產生的阻力,以達因/厘米為單位。水拓畫製作過程中,黃蓍膠表面與灑上的顏料之間的關係取決於這種張力。

Z開頭詞彙

ZAMK-I ARABİ (阿拉伯膠):

Bknz. Arap Zamkı [阿拉伯樹膠的另一種稱呼]

ZEMİN (底色):

Çiçekli veya hatib ebrularının altına atılan tek yada iki renkli battal.

花卉或哈提卜水拓畫底下的單色或雙色巴塔爾底色。

ZEMİN ATMAK (打底):

1. Çiçekli veya hatib ebruları yapmak için tek veya iki renkli battal zemin hazırlamaya denir.

2. En az iki renkten koyudan başlamak üzere açığa boyaları kitre yüzeyine atmak, serpmek, döşemek.

1. 為花卉或哈提卜水拓畫準備單色或雙色巴塔爾底色。

2. 在黃蓍膠表面上從深色開始依序灑上至少兩種顏色。

ZEMİN BATTAL (底色巴塔爾):

Tek renkli ve koyu tonlu battal tarzıdır.

單色且深色調的巴塔爾風格。

ZEREFŞANLI EBRU (灑金水拓畫):

Üzerine altın serpilmiş ebrulara verilen addır. Levha pervazlarında kullanılır. Hafif ebrularda zerefşan yapılıp, üzerine yazı yazılabilir.

表面灑上金粉的水拓畫。用於書法作品的邊框。在淡雅的水拓畫上可以灑金並書寫文字。

透過整理這份詳盡的水拓畫術語辭典,我更深刻地體會到這門藝術的豐富內涵。從最基本的工具名稱如”TEKNE”(描繪盤),到描述藝術效果的”NAKŞ BER-ÂB”(水上畫),每個術語都蘊含著土耳其水拓畫藝術的精髓。特別是像”KÜLLİ İRADE”(天意)這樣的詞彙,不只是描述技法,更體現了水拓畫家對於創作過程的虔敬態度。

這些術語的整理不僅是為了方便查考,更重要的是幫助我理解:在水拓畫的世界裡,每一個專業用語都是連結技藝與文化的橋樑。正如土耳其語中”EBRUNAME”(水拓詩)一詞所暗示的,水拓畫不只是視覺藝術,更是一種深具詩意的文化傳承。期待這份術語整理能幫助我自己,在學習的路上既能精準掌握技法,也能深入理解其文化精神。


透過整理這份詳盡的水拓畫術語辭典,我更深刻地體會到這門藝術的豐富內涵。從最基本的工具名稱如”TEKNE”(描繪盤),到描述藝術效果的”NAKŞ BER-ÂB”(水上畫),每個術語都蘊含著土耳其水拓畫藝術的精髓。特別是像”KÜLLİ İRADE”(天意)這樣的詞彙,不只是描述技法,更體現了水拓畫家對於創作過程的虔敬態度。

這些術語的整理不僅是為了方便查考,更重要的是幫助我理解:在水拓畫的世界裡,每一個專業用語都是連結技藝與文化的橋樑。正如土耳其語中”EBRUNAME”(水拓詩)一詞所暗示的,水拓畫不只是視覺藝術,更是一種深具詩意的文化傳承。期待這份術語整理能幫助我自己,在學習的路上既能精準掌握技法,也能深入理解其文化精神。

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *